Επιμέλεια: Χρίστος Γεωργίου
Χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις αλλά με τάσεις που είναι δυνατό να διαμορφώσουν το κοινωνικό πλαίσιο για το εύρος όσων απασχολούν τους Κυπρίους εμφανίζεται το Βαρόμετρο της Cypronetwork για τον Δεκέμβριο του 2024. Το Βαρόμετρο αποκαλύπτει πώς διαμορφώνεται η κοινή γνώμη και η εκλογική συμπεριφορά των Κυπρίων παρέχοντας σημαντικά ευρήματα που σκιαγραφούν τις προτεραιότητες και τη στάση των πολιτών.
Σύμφωνα με αυτό τα ζητήματα που απασχολούν περισσότερο τους πολίτες είναι: η ακρίβεια (63%), η οικονομία (45%), η διαφθορά (43%) και το Κυπριακό (42%). Υγεία, μεταναστευτικό, παιδεία, κοινωνική πολιτική και περιβάλλον ακολουθούν σε μικρότερες αναφορές. Τη δεδομένη περίοδο είναι πασιφανές ότι τους Κύπριους ανησυχούν ζητήματα που επηρεάζουν κυρίως την καθημερινότητά τους.
Εμπιστοσύνη στους θεσμούς
Πέραν των ενός στους δύο Κυπρίους δηλώνουν πως έχουν «καθόλου έως λίγη εμπιστοσύνη» στους θεσμούς της κυβέρνησης (59%), της Βουλής (57%), των κομμάτων (66%), της Δικαστικής Εξουσίας (61%) και των ΜΜΕ (52%). Ελαφρώς υψηλότερη είναι η εμπιστοσύνη προς την Εκκλησία και την Ελεγκτική Υπηρεσία, θεσμοί για τους οποίους δηλώνουν «πολλή έως απόλυτη εμπιστοσύνη» το 23% και το 19%, αντίστοιχα. Σε αυτό το κομμάτι της έρευνας διακρίνεται το πλήγμα που δέχονται καθημερινά οι θεσμοί οι οποίοι στην πλειονότητά τους έχουν να κάνουν με την εμπέδωση της δημοκρατίας.
Το ρευστό τοπίο
Ως προς την εκλογική συμπεριφορά η έρευνα καταγράφει ένα ρευστό τοπίο. Μόνο 3:10 (το 28%) δηλώνει ότι θα ψηφίσει κόμμα που ψηφίζει συνήθως, ενώ το 16% δηλώνει ότι θα ψηφίσει νέο κόμμα και επιπρόσθετο ποσοστό (40%) ούτε συμφωνεί ούτε διαφωνεί με τη δήλωση για ψήφιση νέου κόμματος. Τέσσερις στους 10 πολίτες δήλωσαν ότι δεν εμπιστεύονται τα υφιστάμενα κόμματα, ενώ στη δήλωση «Η Κυπριακή Βουλή έχει πολλούς αξιόλογους βουλευτές» συμφωνεί το ¼ των ψηφοφόρων, ενώ αντίστοιχο 25% διαφωνεί ή διαφωνεί πλήρως. 4:10 ούτε συμφωνεί ούτε διαφωνεί με τη σχετική δήλωση.
Τα στοιχεία αυτά είναι καταθλιπτικά για το κομματικό κατεστημένο και δημιουργούν συνθήκες πλήρους ανατροπής του υπάρχοντος κομματικού και κατ' επέκταση πολιτικού συστήματος όπως σήμερα το συναντούμε. Όλοι οι δείκτες αυτού του μέρους της έρευνας αναδεικνύουν όχι μόνο την απογοήτευση των ψηφοφόρων αλλά και την τάση που υπάρχει για μια εξουθενωτική απόρριψη τόσο των κομμάτων όσο και της υφιστάμενης πολιτικής ηγεσίας.
Η έρευνα δείχνει, επίσης, ότι η πλειοψηφία των πολιτών θα υποστήριζαν ένα νέο κόμμα εφόσον πληρούσε συγκεκριμένα κριτήρια. Σημαντικές παράμετροι είναι να προτάσσει το συμφέρον του πολίτη (73%), να έχει κοινωνικές ευαισθησίες (70%), να είναι καθαρό και μακριά από διαπλοκή και διαφθορά (68%) και να είναι πολέμιο της διαφθοράς (66%).
Κυπριακό και χάος...
Τέλος, οι επιδιωκόμενες λύσεις του Κυπριακού διχάζουν την κοινή γνώμη. Η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία είναι αποδεκτή από το 25%, ενώ το ενιαίο κράτος ακολουθεί με 23%. Η λύση δύο κρατών (14%) και η διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης (12%) είναι λιγότερο προτιμητέα, ενώ η συνομοσπονδία επιλέγεται μόλις από το 4% των συμμετεχόντων. Υψηλό ποσοστό (21%) δεν εκφράζει άποψη επί του θέματος.
Τα στοιχεία της έρευνας σε σχέση με την επιδιωκόμενη λύση αποτυπώνουν τόσο την απογοήτευση από το ατέρμονο αδιέξοδο όσο και τη σύγχυση πλέον που επικρατεί κυρίως ως προς το τι επιδιώκει η ελληνοκυπριακή πλευρά. Ιδιαίτερα προβληματικό είναι ότι το σύνολο των πολιτών που θα ήθελαν είτε δύο κράτη είτε το σημερινό στάτους κβο επιλέγει το ¼ των ψηφοφόρων.
Μεθοδολογία της έρευνας
Η έρευνα διεξήχθη τον Δεκέμβριο του 2024 μέσων προσωπικών και τηλεφωνικών συνεντεύξεων, μεταξύ ατόμων ηλικίας 18 ετών και άνω. Το δείγμα περιλάμβανε 911 άτομα το οποίο ήταν αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού ως προς την περιοχή διαμονής, το φύλο και την ηλικία. Για την επιλογή του δείγματος έγινε χρήση της μεθόδου της τυχαίας, πολυσταδιακής, στρωματοποιημένης δειγματοληψίας.
